Kettingloop perikelen

Nadat het TerraCycle kettingwieltje slijtagesporen vertoonde aan één kant is het tijd om uit te zoeken of de kettingloop mogelijk de oorzaak van deze slijtage en herrie is. Van achter naar voren gezien zit er links op het asje van het kettingwiel een busje van 15,5 mm, dan het kettingwiel, vervolgens een gelast lipje dat de teruglopende kettingbuis en de derailleurkabel moet scheiden van de trekkende ketting.
Kees en ik verwijderen het busje, zetten de fiets op het grootste blad voor en op de zevende versnelling achter. Dit is een combinatie waarmee ik vaak rij.
De slijtagesporen van het kettingwiel zitten aan de linker kant en het is te verwachten dat het kettingwiel, op zijn asje naar links zou schuiven. Ik zet de Quest op houten blokken en Kees drijft met zijn speciale stok de pedalen aan. We zien het kettingwiel inderdaad 7,5 mm naar links schuiven en blijft daar zitten (onderste foto). Schakelen naar 9 op het achterblad doet het kettingwieltje een mm naar rechts schuiven.
Wat betekent dit nu in concreto? Het kettingwiel stond niet recht in de kettinglijn, bij geen enkele combinatie van de versnellingen. Op de door mij meest gebruikte combinatie, de ketting loopt dan door de keus van de tandwielen vrijwel geheel aan de rechterkant, werd de ketting al in een flauwe bocht gedwongen. Schakelen naar blad 2 voor en blad 1 achter, dwingt de ketting 2 cm verder uit de rechte lijn. Dit wordt veroorzaakt doordat de achter casssette 3,5 cm dik is en de voorbladen totaal 1,5 cm. Totaal werd de ketting in de laatstgenoemde stand 2,7 cm uit de rechte lijn gedwongen. Dit is teveel van het goede en levert de slijtage aan de binnenzijde van de flens van het kettingwiel op. Dit gaat uiteraard gepaard met veel lawaai.

Een proefritje levert op dat nu de ketting zelf het midden van het asje kan zoeken, die lawaaibron kan worden afgeschreven. Wel loopt de ketting in de negende versnelling nog over de bodem van de tunnel. Met enkele tie-wraps 'tillen' we de kettingbuis iets op. Nu wordt het wat stiller. Wel blijven de kettingbuizen hun nare tikkende geluid voortbrengen, maar daar zal Wim nog even mee moeten leven.

Blijft de vraag: is het niet mogelijk die ellendige kettingbuis van de retourketting te vermijden? Dat kan naar mijn mening zeker. Een extra kettingwiel tussen de huidige en de derailleur, tilt de ketting van de bodem van de tunnel. Op de plaats van het al aanwezige kettingwiel kan een tweede op hetzelfde asje worden geplaatst. De ketting gaat daar onderlangs. Of de ketting van daar uit straffeloos naar het voorblad kan, kan ik niet bekijken. Dat moet ik maar eens met de mannen van Velomobiel.nl overleggen.
Mocht dit lukken, dan kan wat mij betreft ook de kettingbuis van de trekkende ketting weg. Ik stelde Allert eens voor hiervoor geen kettingbuis maar een stukje U-profiel te gebruiken. Allert nam me mee naar zijn eigen fiets en op de plaats waar bij mij een stuk kettingbuis zit, zit bij hem ...... een stukje U-profiel. Het moet zo mogelijk zijn definitief afscheid te nemen van kettingbuizen in de Quest. Pak maar eens een racefiets en draai de trappers rond. Zet de Quest achter op een bok zodat het achterwiel vrij draait en draai ook nu de trappers rond. In vergelijking met de - beperkte - winst door lichter lopende keramische lagers, zal de winst door het verwijderen van de kettingbuizen vele malen groter zijn. Reken er maar op dat de weerstand van twee, mogelijk drie goed gelagerde kettingwieltjes slechts een zeer kleine fractie is van de weerstand die het slepen van de ketting door anderhalve meter kettingbuis oplevert. Twee voordelen zijn het gevolg, veel minder weerstand en veel minder herrie.