Rondje Noord-Holland

Vandaag rijden Kees van Hattem en ik een rondje Noord-Holland. Om half elf is de koffie in huize Van Hattem in Heerhugowaard bruin en tegen elven rijden we noordwaarts. Het is schitterend helder weer, volle zon, 16 graden C. en zuidwestelijke wind met kracht 3 tot 4 Bft. Door het prachtige midden Noord-Holland koersen we eerst op Medemblik aan. Met de wind in de rug komen er onrealistisch lage hartslagwaarden op de meter. Dat zal straks wel anders worden, Kees wil tussen Medemblik en Den Oever de gaskraan wijd open trekken.
Ik nodig Kees uit mij 'zoek' te rijden. Kees geeft inderdaad gas en trekt door tot 45 km/u. De wind komt nu dwars in en het verwachte windvoordeel blijkt er niet in te zitten. Kees vindt het prima zo en ik gooi er een paar flinke scheppen bovenop. Ik trek door tot maximaal 54,5 km/u, maar dat is flink teveel gevraagd. Alles gaat in het rood en uiteindelijk is 50 km/u het maximaal haalbare. Ik zie Kees in mijn spiegels niet meer, maar als ik bij Oude Zeug de oprit naar jachtbouw Jongert oprij en wacht op Kees, is ie er verrassend snel.
Jachtbouw Jongert heeft vorige week surseance van betaling gekregen en een faillissement is onafwendbaar. De stilte op het immense terrein is onwezenlijk. Er blijkt nog wel gewerkt te worden aan een groot jacht, maar dit gebeurt door mensen die door de eigenaar zelf zijn ingehuurd. Het vaste personeel is naar huis gestuurd. We kijken even bij de masten van een megalomaan zeiljacht en verbazen ons over de afmetingen van een wantspanner. De mensen die dit soort jachten koopt houden de portemonnee even dicht en de gevolgen zijn desastreus.
Nadat we een broodje hebben verorberd rijden we via de haven de Oude Zeug naar Den Oever. Ook nu weer heeft Kees zin om stevig door te rijden. In Den Oever rijden we over het haventerrein van de vissershaven om over de buitenkant van de zeedijk onze weg te vervolgen. Het is laag water en leegheid van het gebied is overweldigend. Al na een paar kilometer heeft Rijkswaterstaat het hek stevig op slot en we moeten dan ook het eiland Wieringen oprijden. Geen straf, het golvende landschap is prachtig.
Wel hebben we nu de wind tegen en met rond de 30 km/u is het heel comfortabel rijden.
Bij het Total station bij vliegveld De Kooi pauzeren we even langs het Noord-Hollands kanaal rijden we richting Alkmaar. In Schoorl staat er plotseling een Quest langs de weg. We herkennen de fiets van Yvonne van der Stok en stoppen even bij het hotel restaurant Hof van Schoorl. Direct heeft Yvonne ons in de gaten en schenkt een lekkere espresso in. Kees heeft haar fiets van nieuwe remkabels voorzien en eindelijk remt haar fiets zoals het hoort. De nieuwe gevlochten buitenkabels die Velomobiel.nl monteerde blijken toch niet het gewenste resultaat op te leveren. Kees heeft weer de vroegere stijve buitenkabels geplaatst en nu werkt het uitstekend.
Met 32 km/u rijden we verder en via Alkmaar Noord kom ik op de route naar De Woude. De laatste 15 kilometer gaat met 42 km/u en ben ik netjes op tijd thuis voor het doen van boodschappen.
Werkelijk een prachtige fietsdag.
141 km

Bezoek aan M5

Ik probeer zoveel mogelijk informatie te verzamelen over lagers. Het internet is uiteraard een vrijwel onuitputtelijke bron van informatie. Het is naar mijn mening ook belangrijk om ervaringen van fabrikanten van ligfietsen te vernemen. Eén van Nederlands meest innovatieve ondernemingen op dit gebied is M5 in Middelburg. Bjorn Frank van M5 had mij al gemaild over ervaringen met diverse, waaronder Chinese, lagerfabrikanten. Goede reden om het mooie Middelburg met een bezoek te vereren.
Bjorn ontvangt me vanmiddag hartelijk en neemt meer dan een uur de tijd om ervaringen uit te wisselen. Zij hebben geëxperimenteerd met vol-keramische lagers zonder afdichting. Dit leverde na een jaar reacties van gebruikers op die meldden dat er slijtage merkbaar zou zijn. Gemeten is deze slijtage niet. Om verdere klachten te voorkomen is M5 overgeschakeld naar hybride lagers met een rubber afdichting. Over deze, met vet gesmeerde lagers, komen geen klachten meer binnen. De lagers zijn van Ceramic Speed uit Denemarken.
Ik krijg een setje lagers mee om aan te meten. Het eerste wat opvalt is dat zowel het voor- als het achterwiel lager heel licht ogen. In alle dimensies zijn de afmetingen van deze lagers minder dan half zo groot als de lagers van de Quest. Door de rubber afdichtingen loopt het lager niet zo licht als een vol-keramisch lager. Het ziet er wel fraai afgewerkt uit. Belangrijk is te weten dat een twee-wielige ligfiets vooral radiale belastingen te verwerken krijgt, dit terwijl een velomobiel naast radiale vooral ook axiale belastingen te verduren krijgt.
De metingen aan het M5 achterwiel lager leveren een onbelaste axiale speling op van 12/100 ste mm. De belaste axiale speling is vrijwel 0, al laat het lager zich met een druk van 6 kg toch vrij makkelijk 3/100 ste mm heen en weer bewegen. De onbelaste radiale speling is 1/100 ste mm.
Globaal komen deze waarden overeen met het Chinese silicium nitride lager.
Ter controle doe ik de belaste axiale meting aan het zirkonium oxide lager nog een keer. Bij zijdelingse druk waarbij het M5 lager de puppitast doet uitslaan, staat het zirkonium oxide lager nog stil. Bij flink meer druk krijg ik ook het zirkonium lager enkele honderdsten millimeters in beweging.
Alles overziende staat niets de import van Chinese lagers meer in de weg. De nauwkeurigheid, zeker onder belasting, is ronduit uitstekend en duidelijk beter dan de stalen lagers die nu in bijv. een Quest worden gebruikt.
Morgen zal ik een paar foto's maken van de verschillende lagers zoals die in een M5 ligfiets worden gebruikt, naast de vergelijkbare lagers van een Quest.
Ik waag me aan een advies aan M5. Gebruik voor de echte race modellen lagers met een contactloze PEEK afdichting. 98% van het vuil, zand en stof wordt hiermee uit het lager geweerd. Komt er toch verontreiniging in het lager, dan wordt dit door de harde keramische kogels vermalen en zal het lager weer verlaten. Als bonus kan het lager veel hogere temperaturen verwerken al is dit voor een Quest relevanter dan voor een open ligfiets.

Bij de foto's
Ik was vandaag niet toegekomen aan het maken van foto's van de lagers. De hele dag heerlijk gefietst met Kees en daarna met andere zaken bezig geweest. Om kwart over acht toch nog maar een poging gewaagd. Mede dankzij de uitstekende Nikon D700 en de Micro Nikkor lukt het toch.
De zon gaat al onder en dat levert een aardig plaatje op. De foto met vier lagers toont van links naar rechts het voorwiellager van M5, het vol-keramische voorwiellager voor de Quest, het achterwiellager van M5 en het achterwiellager van Velomobiel.nl.
De foto's van de details spreken voor zich.