vrijdag 11 juni 2010

Kettingwiel of kettingtandwiel?

De geleiding van de ketting onder de stoel van Quest, Strada, Mango en veel andere velomobielen, gebeurt met een kettingwiel of een kettingtandwiel. Een kettingwiel bestaat uit twee flenzen met een rubber O-ring. De ketting loopt over de rubber O-ring en levert de stilste oplossing op. Wel is de aandrijving een heel klein beetje sponzig en waarschijnlijk gaat er als gevolg daarvan een klein beetje vermogen verloren. Toch heeft deze oplossing mijn voorkeur, het blijft stil in de fiets.

Een vervelend fenomeen dat ik bij mijn nieuwe Quest waarneem, en ik niet alleen, is dat de O-ring door de smeerolie van de ketting oplost, ruimer wordt en kapot gaat. Dit gebeurt al na 1000 km. Na mijn tweede kapotte O-ring in mijn kettingwiel ben ik daarom maar weer overgeschakeld naar een TerraCycle kettingtandwiel. Dit is een duurzame maar bepaald geen geluidloze oplossing. Vooral bij het optrekken in de lagere versnellingen, de kettingsnelheid is dan hoog, is het raspende, ratelende geluid niet van de lucht.

Een mogelijk stillere oplossing wordt momenteel getest bij Velomobiel.nl. Dit is een kettingtandwiel uit kunststof, gemaakt door Alligt. De eerste exemplaren waren binnen 2000 km versleten. Alligt heeft de tandwielen nu versterkt met vezels die de slijtvastheid moeten verbeteren. Dit lijkt inderdaad goed te gaan, maar hoge kilometrages zijn er nog niet mee gemaakt. Wie hier mee wil experimenteren, de versterkte kunststof tandwielen worden door Velomobiel.nl voor € 25,- geleverd.

Vandaag ga ik maar eens op onderzoek uit of er O-ringen te koop zijn die niet oplossen in smeerolie. De NBR Nitrile O-ring waarvan ik vermoed dat deze nu om het kettingwiel zit, is eenvoudig te vervangen door hoogwaardiger materiaal. Dit is Dupon Viton®.

Dupon Viton® O-ringen kunnen tegen hoge temperaturen, zijn bestand tegen de meeste chemische producten en hebben een grote weerstand tegen drukvorming. Neopreen zou ook geschikt kunnen zijn, maar is minder bestand tegen olie en vooral minder bestand tegen de hoge druk die de ketting erop uitoefent. Viton® O-ringen zijn ook duurder omdat de kwaliteit van het materiaal beter is dan Nitrile. Temperaturen van -20 °C tot + 200° C zijn geen probleem voor Viton®.
Viton® is geschikt voor:
Diëstersmeermiddelen
Gehalogeneerde koolwaterstoffen
Petroleumvloeistoffen
Fosfaatestervloeistoffen
Siliconenvloeistoffen
Sommige zuren.

Viton® kan slecht tegen:
Waterstof sulphide
Furfaral, formaldehyd methanol,
Keton, kalium hydroxyde

Uiteraard hou ik jullie hier op de hoogte van de resultaten.