vrijdag 7 oktober 2011

Versterking tunnel bij kettingtandwiel

De kettingtandwiel ashouder is een succes. Er zijn nu 60 ashouders in gebruik en veel fietsers zijn er heel blij mee.
Tot nu toe zijn er nauwelijks problemen mee. Na de eerste proefversies is het asje dieper, nu 3 mm, in het ronde lager verzonken.
Er is één geval bekend waarbij de ashouder uit de tunnel is gescheurd. Deze ashouder heeft niet goed vastgezeten waardoor het boutje door het glasvezel laminaat is getrokken. De tweede is van Marcel P., gemeld door Velomobiel.nl, heeft na goede bestudering van de foto op de blog van Marcel dezelfde oorzaak. Prima is te zien dat het gat in het polyester ovaal is geworden. Je kunt ook goed zien dat de ring naar boven is geschoven, zich in de kromming naar boven heeft ingevreten en er daarna is uitgebroken. Je kunt aan de onderkant goed de 'snijrand' zien die de ring iets hoger dan zijn uitgangspositie heeft veroorzaakt. Duidelijk een kwestie van onvoldoende vast zetten van de bout.
Het is heel belangrijk dat de beide delen van de ashouder heel goed worden vastgezet. De afschuifweerstand van de beide ashouder delen is door de grotere aanslag lager dan het originele 8 mm asje. Als de ashouder gaat schuiven komt deze scheef te staan en dan gaat het asje er natuurlijk uit.
Velomobiel.nl, zij bouwden al meerdere ashouders in, denkt dat het ook kan komen door vervorming van de tunnel. Ymte schrijft dat de oorspronkelijke as een constructieve functie heeft. De ashouder heeft die functie niet. Door de grote krachten tijdens het optrekken zou de tunnel als het ware breder kunnen worden en de as eruit kunnen schieten. Dat moet dan al meer dan 3 mm zijn en dat lijkt mij niet waarschijnlijk.
Ik rij nu, met zowel een glasvezel als een carbon Quest, nu 20.000 km met de ashouder en heb geen enkel probleem ondervonden. En ik ben bepaald geen rustige fietser.

Als de ashouder uit de tunnel scheurt levert dat werk en kosten op. Het is niet veel werk maar geen klusje 'waar je op kunt wachten'. Reden om voor zekerheid te gaan. Het versterken van de tunnel is een karweitje van enkele minuten. Er kan vlak bij het kettingtandwiel een stripje aluminium of carbon worden gelijmd. Een stripje van 11 x 3 cm is voldoende. Vastlijmen met 2-componenten lijm maakt het vervormen van de tunnel onmogelijk. Het stripje kan voor of achter het kettingtandwiel worden aangebracht.

Ik heb een stripje carbon met een dikte van 0,75 mm op de tunnel gelijmd met secondenlijm. Hiermee kan ik controleren of de tunnel inderdaad vervormt. Secondenlijm is minder sterk dan epoxy of een 2-componentenlijm. Blijft de strip zitten, dan zal er van vervorming niet of nauwelijks sprake zijn.
Uiteraard lezen jullie hier of het al dan niet houdt.
Wil je zelf een stripje op de tunnel plakken, dan is een aluminium stripje van 110 x 30 x 1 mm voldoende. Gebruik wel 2-componentenlijm of epoxy. Met thinner de te verlijmen vlakken schoonmaken en licht opschuren.
Wij hebben van de kappen ruim voldoende reststukjes om deze stripjes kosteloos beschikbaar te stellen.

Update 8 oktober
Vanmiddag een ritje gemaakt met heel vaak heel hard optrekken. Dit om te kunnen vaststellen of het carbon stripje dat met secondenlijm over de tunnel is gelijmd mogelijk kapot wil. Nou, dat wil dus niet kapot. Een bewijs dat de tunnel niet of nauwelijks vervormt.
Marcel Prins laat mij weten dat het gat in de tunnel dat ovaal was al ovaal was door een eerder loszittende bout van het standaard asje. Dit betekent dat de trekkracht van de ketting alleen kon worden opgevangen door de klemkracht van de bout met zijn ring tegen het verticale deel van de tunnel. Dit is dus niet gelukt. Mogelijk dat een tandveerring dit nog wel had kunnen voorkomen.

4 opmerkingen:

stradaatje zei

Ik zie op de foto dat de kettingbuis van de teruglopende ketting links van het kettingwieltje zit. Ik heb ooit in Dronten geînformeerd en daar beweren ze dat de teruglopende ketting rechts van het kettingwieltje moet lopen. Maakt het veel uit of de teruglopende ketting links of rechts van het kettingwieltje loopt ?

Wim Schermer zei

De plaats van de teruglopende ketting wordt bepaald door de kettinglijn. Op het grote tandwiel voor en een van de kleinere kransjes achter, beweegt het kettingtandwiel zich vrijwel tegen de rechterkant van de tunnel. Dan loopt het kettingtandwiel recht in de kettinglijn en zal stil zijn met de minst mogelijke weerstand. Als je in mijn geval de kettingbuis rechts zou leggen, dan wordt het kettingtandwiel ver uit het hart van de kettinglijn gedwongen en gaat lawaai maken.
In mijn Quest lag de kettingbuis al links.
Het kan best zijn dat dat in de Strada anders ligt.
Je kunt de beste positie van de kettingbuis bepalen door het kettingtandwiel vrij over het asje te laten schuiven. Rij een stukje in de versnelling die je tijdens het rijden met normale snelheid gebruikt. Dan zie je precies waar het kettingtandwiel staat en waar dus de kettingbuis moet komen.
Groeten,
Wim

Quemo zei

Ha Wim,

Je spreekt over dat je bepaald geen rustige rijder bent.
Toegegeven dat je onbenullig hard kan fietsen (in ieder geval in vergelijking met mij), dat hoeft nog niet te betekenen dat je dan geen rustige rijder bent. Je gebruikelijke rijgedrag ken ik niet maar destijds tijdens de remtest die we samen hebben gedaan, viel me op dat ik (ondanks m'n zwaardere fiets) me moest inhouden om gelijk op te trekken.
Met welke kadans trap jij doorgaans? Mijn kadans ligt doorgaans tussen de 90 en de 100 maar ook wel hoger als ik stevig wil optrekken of harder wil rijden.

Je geeft al in het bericht aan dat tijdens optrekken de krachten groot zijn en dat klopt.
Hoe hoger de massa, hoe sneller je optrekt, hoe lager de versnellingen (met name het voorblad), hoe groter de krachten op ketting en frame.

Nogmaals: ik ken je rijgedrag niet maar vraag me wel af of jij werkelijk 'niet bepaald rustig' rijdt als ik kijk naar het verhaal.

(na de gebroken achterbrug kreeg ik de vraag van VM.nl of ik op het kleinste voorblad optrok maar nee, ik trek op met het middelste voorblad en schakel deze zo vlot mogelijk op naar het grootste blad)

Wim Schermer zei

Hi Wilfred,
Ik denk dat je gelijk hebt dat ik niet altijd explosief optrek. Behalve tijdens de sprint op CV waar ik zesde werd. En inderdaad, hard rijden betekent nog niet dat de boel excessief wordt belast.
De oorzaak van het probleem met de kettingashouder is nu duidelijk, niet goed vastzetten. Mogelijk dat een tandveerring dit oplost.
Groeten,
Wim