dinsdag 11 november 2014

Besparen op elektriciteit


Fietsen is een prettige en duurzame manier van voortbewegen. De laatste tijd is het benodigde vermogen in Watts van verschillende velomobielen een 'topic'. Duurzaam met de fiets is mooi, duurzaamheid in huis verdient eigenlijk veel meer aandacht.

In ons huis is vrijwel alle verlichting LED verlichting. Dat heeft het stroomverbruik flink gereduceerd. Veel sluipverbruik is inmiddels ook geëlimineerd. Ons huis is uitzonderlijk goed geïsoleerd, een bittere noodzaak om met een inhoud van 1300 m3 een nog enigszins acceptabele energierekening te krijgen.

Onze stolpboerderij is voorzien van een warmtepomp. Het relatief hoge stroomverbruik kan natuurlijk moeilijk omlaag gebracht worden. De buitentemperatuur en de wind bepalen dit verbruik.
Maar is er toch niet wat te besparen? Ik ga op onderzoek uit en kom tot enkele schrikbarende conclusies.

In onze warmtepomp zitten drie circulatiepompen, één voor de bronnen, één voor de circulatie in de warmtepomp en één voor de circulatie in de vloer en lage temperatuur radiatoren boven.
Daar maar eens beginnen. Deze circulatiepomp is een Wilo pomp met een verbruik van 205 Watt. Oops, dat is me nogal Watt. Betekent per jaar, hij draait continue, een verbruik van 1800 kWu per jaar, een bedrag van € 360,-.

Een telefoontje naar Wilo is ontnuchterend. De technisch adviseur zegt dat het al enkele jaren verboden is deze pomp te produceren i.v.m. excessief verbruik. De capaciteit blijkt 10x te hoog te zijn. De Wilo man zegt dat ik 3 Hummers heb terwijl een Volkswagen Polo voldoende is.

Een pomp met de werkelijk benodigde capaciteit heeft nu een verbruik van 20 tot 30 Watt. Dan de bronnenpomp. Die is nog zwaarder en verbruikt nu 300 Watt. De pomp in de warmtepomp zelf verbruikt ook 205 Watt. Deze laatste twee pompen draaien 2200 uur per jaar.

Het stroomverbruik van deze drie pompen is maar liefst ruim 2900 kWu op jaarbasis. Met de nieuwste generatie Wilo Pico pompen zal het verbruik dalen naar 350 kWu per jaar voor alle drie pompen samen. Een besparing van 2550 kWu of € 511,-. Nu blijkt ook dat de circulatiepompen ruim 40%, het afgelopen jaar zelfs 50% van het totale verbruik van de warmtepomp bedragen.

De vraag blijft waarom ik dit als particulier zelf moet ontdekken en de oplossing aandragen. Mij dunkt dat hier voor de installatiebranche, Matthijs lees je mee, een fantastische hoeveelheid zinvol werk is te creëren.
Als er geen warmtepomp maar een gewone CV in huis staat, verbruiken de circulatiepompen tussen 80 en 100 Watt. Deze draaien gemiddeld 4000 uur per jaar. Betekent een verbruik van gemiddeld 360 kWu. Bij een elektriciteitsprijs van € 0,23 per kWu is dit een bedrag van € 83,-.
De nieuwe generatie pompen gebruikt tussen 6 en 20 Watt. Dat betekent dat de stroomkosten van de circulatiepomp in de gemiddelde woning met meer dan € 60,- per jaar kan dalen. Een nieuwe pomp kost tegen de € 200,-. Na drie jaar is de pomp betaald uit de besparing, een rendement van ruim 30%. Daarbij steekt de 1,5% die je bij de bank krijgt maar schril af.

Als je je realiseert dat het hier om miljoenen huizen gaat, Nederland telt 7.300.000 woningen, dan kunnen de besparingen astronomisch zijn. Al zou maar de helft van alle woningen de verouderde circulatiepomp vervangen, en de echt zuinige pompen zijn nog maar drie jaar beschikbaar, dan praat je over een besparing van meer dan 1,1 miljard kWu, ofwel 1.100 MegaWatt. In geld is dit € 265.000.000,-. Tweehonderdvijfenzestig miljoen euro. Het lijkt totaal onrealistisch maar het is totaal reëel.

Er is veel discussie over windmolens. Een grote 3 MW windmolen levert rond 7 miljoen kWu (7 MW)per jaar. We zouden 165 van die nuttige maar dure en lelijke molens minder nodig hebben.

Matthijs, er is nog gigantisch veel voor jullie te doen!

Nog een laatste opmerking over energiebesparing. Hoe meer energie je verbruikt, hoe duurder het zou moeten worden. Dat is evenwel niet het geval. Particulieren betalen rond 23 cent per kWu, de industrie maar 5 cent per kWu. Gebruikers die meer dan 10.000 kWu gebruiken, betalen over het verbruik boven 10.000 kWu 9 cent per kWu minder energiebelasting. Dus ook minder btw en minder andere heffingen.
Bedrijven die boven 50.000 kWu verbruiken betalen geen 15 cent energiebelasting, maar slechts 1 cent. De echt grote verbruikers betalen maar € 0,0004 per kWu energiebelasting, vrijwel niks dus.

Eigenlijk zou het precies andersom moeten zijn. Hoe meer je verbruikt, hoe hoger de belasting.
Op de huidige manier is er totaal geen prikkel om energie te besparen. Eigenlijk doen alleen particulieren werkelijk iets aan energiebesparing door de aanschaf van zonnepanelen e.d. Maar diezelfde particulier zal merken dat de overheid hem toch vanaf 2017 gaat terugpakken. Minister Kamp heeft al aangekondigd dat het salderen op de helling gaat.

30 opmerkingen:

tetetetelacourse zei

Wim , We kunnen ook van huis ruilen. Dit zou je heel wat stookkosten kunnen schelen :-)
Je hoeft dan nog maar 225 kuub te verwarmen. Alle verlichting (9 stuks) is LED . Ik probeer alleen maar behulpzaam te zijn.

Gr
Rudolf.

CV zei

De Hemwegcentrale is geen kerncentrale

Wat te denken van pompen voor vloerverwarming. Vaak draaien die 24/7, ook al wordt er helemaal niet vewarmd.

Wim Schermer zei

CV
Ik schrijf ook niet dat de Hemwegcentrale een kerncentrale is. Ik weet goed dat de Hemwegcentrale zowel een kolen als een gascentrale heeft. Het gecombineerde vermogen is 1065 MW.

Wim Schermer zei

Dag Rudolf,
Ons huis moest van de gemeente Castricum precies zo groot worden als de boerderij die er oorspronkelijk stond.
Het was dus deze inhoud of iets heel anders zoeken. We zijn heel blij met de keuze. Wel mag het energieverbruik omlaag en daar wordt nu aan gewerkt.
Enne ... nee ... ik krijg mijn vrouw niet zover dat ze met jullie wil ruilen.
Groeten,
Wim


Wijnandt zei

Wim heeft gelijk: we laten heel veel mogelijkheden gewoon liggen. Een belangrijke reden is dat energiebesparing *niet sexy* is! Er is politiek gezien niet voldoende mee te scoren.

Politici willen iets tastbaar neerzetten, een monument voor zichzelf... Veel z.g. duurzame energie opwekkingsprojecten voldoen daarom beter dan de i.h.a. meer duurzame energie besparingsprojecten.

Wilco Pompert zei

Hoi Wim, haal je niet megawatt uur door de war met het vermogen van de Hemeegcentrale?

Groeten, Wilco

Wim Schermer zei

Hi Wilco,
Ik denk dat je gelijk hebt. Ik wil die centrales kennelijk te graag slopen.
De tekst zal ik aanpassen.
Dank voor je opmerkingsvermogen.
Groeten,
Wim

tetetetelacourse zei

Wijnand,

Dat er veel te besparen is is beslist waar, en de vraag is hoeveel is het je waard. Diogenes die niets anders had dan een regenton stookte helemaal niets. Volgens de overlevering was Diogenes helemaal gelukkig. Ik persoonlijk denk dat het een rare kerel was, en zou derhalve toch voor wat meer luxe opteren.

Hoeveel mensen er echt rekenen weet ik niet, wel denk ik dat veel mensen heel simpel denken en alleen kijken naar de aanschafprijs van een stookketel + het woord "hoog rendement ketel". Dus als iemand de moeite neemt om wat getallen op een rijtje te zetten dan vind ik dat dus heel hoopvol.

Groet
Rudolf

De Bobslee zei

Dag Wim,

Mooi stukje rekenwerk, er ligt inderdaad nog een kapitaal aan besparingen zo voor het oprapen! De meeste mensen klagen wel dat alles zo duur is, maar jij hebt er echt even bewust naar gerekend en er iets mee gedaan! Goed voorbeeld doet goed volgen hopelijk?

Groeten, Adri.

Quezzzt zei

Blijft de vraag of er wel een keuze is in hoog rendements pompen die op de (specifieke) oude installatie passen....

De afmetingen en aansluitingen moeten alvast kloppen. En dat is nog een "domme" pomp die alleen stroom van de ketelaansturing krijgt wanneer ie wat moet doen. Ik kan met goed voorstellen dat er ook pompen zijn die communiceren met de ketel, dus signaal terug geven. Die kun je natuurlijk nog moeilijker uitwisselen met een ander model.

Mijn HR ketel is aan vervanging toe maar doet het nog prima. Ik heb er een tijdschakel stopcontact tussen gezet zodat s'nachts niet nutteloos tapwater op temperatuur wordt gehouden. ( het is maar kleine hoeveelheid maar de ketel verbruikt er wel liters gas per nacht voor met meerdere opstarts ) Een nieuwe ketel krijgt die tapwater warmhoud functie zowiezo niet meer, dan maar wat meer waterverbruik . Maar tot die tijd is een automaat van een tientje even goed.

En nee, s'nachts wordt het nooit kouder dan 16 graden in huis ( ook niet bij -15, 3 jaar terug ) gedateerde opvattingen over bevriezende leidingen gaan voor mijn huis dus niet op. En door metingen weet ik ook dat de temperatuur s'nachts moeten bijhouden ( nachtverlaging schijnt dat te heten ) uiteraard meer gas kost dan volledig uitzetten en s'morgens weer opstoken. Het gaat ook maar om 4 graden, die heeft de installatie zo weer op peil in tegenstelling tot de heel nacht zachtjes doorbranden/vaak aanslaan om de temperatuur op een bepaald peil te houden.

Als extreme maatregel laat ik ook nog de ketel die maximaal 4 graden in heel kleine stapjes van elk een uur bereiken. Dan brand hij kort maar maakt wel de leidingen warm voor de volgende stap. En kouder retourwater laat de HR ketel met hogere efficiëntie werken dan dat ie vol vermogen levert ( is dan geen HR ketel meer, omdat het condensatie principe dan niet/nauwelijks werkt )

Alles is tot nu toe effectief gebleken....krijg steeds automatisch gegenereerde opmerkingen dat mijn meterstand afwijkt en mogleijk niet klopt bij invoeren...naar beneden in verhouding met dat jaar ervoor wel te verstaan :-)))

En idd, LED lampen in hele huis hebben zich ook in dalend verbuik bewezen zelfs als vervanging van spaarlampen die ik had. Maar ik wilde vooral van het gevaarlijke kwik af, die zelfs levensbedreigend kan worden als jij of iemand anders het ( zelfs door de huid ) binnenkrijgt als de lamp kapot valt. Zeker een oppervlak die niet 100 % is schoon te maken zoals tapijt achtige vloerbedekking. Om die reden zul je ook geen kwikthermometers meer vinden in de winkel....

( en moet je nagaan hoe ongezond/ronduit levensgevaarlijk de bak moet zijn waar je spaarlampen in kunt donderen....je zult maar de uitzendkracht zijn die die bak moet leegmaken/schoonmaken....)

Wim Schermer zei

Quezzzt,
Alle fabrikanten hebben conversietabellen waarin staat welke nieuwe hoogrendement pomp een oude pomp kan vervangen. Dit inclusief de aansluitingen op het leidingwerk.
Mijn installateur kon in tien minuten aangeven welke oude pompen, en die zijn maar 7 jaar oud, door welke - Wilo - hoogrendementpompen kunnen worden vervangen.
De huidige pomp met een 10x te hoge capaciteit kostte ruim 900 euro, de nieuwe pompen maar 200 tot 300 euro.

Mick zei

Hoi Wim,
Een creatief idee zo stroom te besparen. Misschien een idee voor in Purmerland waar ik onlangs de vloerverwarmingspomp m.b.v. een schroevendraaier weer op gang helpen moest.
Net de Intergas HR ketel van de woningbouw beken. Heeft een Grundfos pomp met 3 standen. 35, 55, en 80 watt.
Da's dus niet alleen redelijk zuinig maar bovendien draait hij niet als er
tapwater verwarmd wordt. En ook niet als er geen warmtevraag is naar de radiatoren (dus het grootste deel van de dag en het jaar).
Je kunt daar heel makkelijk achter komen door het ronde klepje in het midden van de pomp tegen de klok in te draaien met een grote schroevendraaier. Dat klepje komt er dan af (met maar een miniem beetje water).
Door de schroevendraaier daarna nogmaals in de opening te steken kun je zelf voelen wanneer hij draait of niet.
Het heeft dus zeker geen zin in mijn geval de pomp te vervangen!
Mvg Mick

Wim Schermer zei

Hi Mick,
35, 55 en 80 Watt is wel degelijk achterhaald. Daarvoor kun je nu een pomp gebruiken van 6 tot 20 Watt. Dat is nog eens 75% besparing. Op de hedendaagse pompen zit meestal een LCD schermpje met het huidige verbruik in Watts.
Groeten,
Wim

Mick zei

Strikt genomen heb je gelijk Wim.
Maar onze ketels zijn al meer dan 15 jaar oud en kunnen dus ieder jaar vervangen worden. En of die dan weer in de nieuwe ketel past of nodig is?
Ik zou natuurlijk wel eens m'n licht kunnen opsteken bij Eigen Haard.
Hoewel ik daar eerder (i.v.m. mijn idee voor het plaatsen van zonnepanelen) slechte ervaringen mee heb...
Ze houden zich liever van de domme daar.

Kees Schouten zei

Wim,

Je bekijkt het van de verkeerde kant. Door energiebesparing maak je geen windturbines overbodig maar conventionele centrales. Zolang er nog conventionele centrales zijn blijven windurbines nodig. Andersom ook, maar wel veel minder dan nu.

Kees

Wim Schermer zei

Dag Kees,
Conventionele centrales zullen er helaas altijd blijven. Als het niet waait is er met windmolens immers geen elektriciteit. En als het nacht is en het waait niet, heb je nog uitsluitend conventionele centrales nodig. Voor back-up moeten nog heel wat centrales stand-by staan. Zeker zolang de hoeveelheid waterkrachtstroom uit Noorwegen lang niet voldoende is.
Wel ben ik met je eens dat hoe meer besparing hoe meer conventionele centrales dicht kunnen.
Wat mij betreft wel windmolens, maar op zee en dan ook nog buiten de territoriale wateren. Die 1,5 ct per kWu die dat meer kost heb ik er graag voor over.
Ik weet niet of je weleens in Noord-Duitsland gefietst heb. Dat landschap is - naar mijn mening - volledig verwoest door windmolens en zonnepanelen op letterlijk alle daken.

Quezzzt zei

Er komt geen stroom uit Noorwegen....( lol )...en komen certificaten van schone stroom opwekking uit Noorwegen van stroom die daar ook plaatselijk gebruikt wordt.

Omdat het daar schoon is opgewekt mogen ze certificaten verkopen die een vuile kolencentrale of overheid elders in de wereld dan weer mag opkopen om hun vuil opgewekte stroom te 'vergroenen'

Natuurlijk is die 'groene stroom' dan alleen groen op papier, maar het idee erachter is de vervuiler extra te betalen en schone energie te belonen. In de hoop dat er meer schone energie opgewekt gaat worden.

Maar in Nederland hebben we een gigantische overcapaciteit aan kolencentrales ( zonder CO2 afvang want dat is onrealistisch gebleken ) en overcapaciteit aan hier opgewekte stroom....eigenlijk zodanig dat windmolens voor niks staan te draaien en NUON enorme verliezen lijdt op het aanhouden van dure maar schonere (backup) gascentrales.

Wim Schermer zei

Quezzzt,
Kolencentrales kunnen alleen op volle capaciteit draaien, of stilstaan natuurlijk. Nuon, eigenlijk Vattenfall, maar ook RWE, hebben recent grote kolencentrales gebouwd. Die worden feitelijk niet gebruikt omdat de windmolens stroom leveren.
De situatie is nu zo dat centrales als bijv. de Hemwegcentrale twee opwekkingseenheden hebben, een kolen- en een gasunit. De middelgrote kolenunit draait altijd, de gasunit kan naar wens harder, zachter of zelfs uitgezet worden.
Nu is het wel zo dat Vattenfall en RWE grote bedragen moeten afschrijven op hun kolen- en kerncentrales, maar dat ze tientallen miljoenen euro's krijgen als stand-bye vergoeding voor hun 'moderne' gascentrales.

Sjorsz zei

Bij de vergelijking tussen de oude en nieuwe pompen ontbreekt nog iets. Het rendement van de warmtepomp gaat namelijk omhoog als er meer water verpompt wordt. Afhankelijk van hoe de regeling van de warmtepomp is, gaan de condensatiedruk (lager) en verdamperdruk (hoger) veranderen. En dat gaat best hard. 1 graad lager condenseren betekent ongeveer 2% beter rendement. 1 graad hoger verdampen betekent beter 2,5% beter rendement.

Je zou de temperaturen van het in- en uitgaande water van de warmtepomp moeten meten bij vollast van de warmtepomp. Een vuistregel is dat het verschil 4K moet zijn. Als het meer is, is de pomp te klein. Als het minder is is de pomp te groot.

Bram Smit zei

Ik weet niet of je weleens in Noord-Duitsland gefietst heb. Dat landschap is - naar mijn mening - volledig verwoest door windmolens en zonnepanelen op letterlijk alle daken
Wim toch......dat is toch een heel andere discussie ?
Wij zitten met onze alternatieve energie op het niveau van Maltha.
Eigenlijk hebben we ons in slaap laten sussen door onze aardgasvoorraad

Wim Schermer zei

Dag Bram,
Het is wel een heel andere discussie, maar is vooral een reactie op de reactie van Cees Schouten. Cees stelt dat ik het verkeerd zie. Alternatieve energie kan andere kwaliteiten, zoals bijv. het landschap, totaal om zeep helpen.
Als het kan, en het kan, zou ik veel windmolens op zee zetten, ver genoeg om ze niet te zien.
Daarnaast nog een paar gascentrales tot het moment dat we voldoende opslag in de vorm van accu's, waterreservoirs en andere opslagmedia hebben.
Groeten,
Wim

Mick zei

IK neem aan dat je dat argument van "uitzichtvervuiling" (nogal subjectief natuurlijk) niet gebruikt i.v.m. het leggen van panelen op platte daken die vanaf de begane grond in het geheel niet zichtbaar zijn. Zoals bij ons huizenblok van de woningbouwvereniging het geval is.
Ik kan haast niet wachten op de oprichting van nieuwe woningbouwverenigingen! Een goede investering ook lijkt me.

Anoniem zei

Uitzicht vervuiling?
Ik vind het juist mooi staan windmolens in het landschap.
Ik wordt er zelf vrolijk en blij van.
Ieder zijn eigen smaak zal ik maar zeggen.

Groet,
Winand

Wim Schermer zei

Winand,
Ik zie liever zonnepanelen op een plat dak of windmolens op zee heel ver weg. Ziet niemand wat van. Liever nog zonnepalen, dan hou je de elektriciteit daar waar het opgewekt is en gebruikt kan worden.
Als de overheid nou maar eens haast maakte met de ontwikkeling van microgrids, dan kan alle lokaal opgewekte stroom ook lokaal blijven en zijn er veel minder verliezen bij het oeverloos transporteren van elektriciteit.
Uit de SDE komen miljarden beschikbaar, dus het kan wel.

Arnold zei

Dit is exact wat wij met Xytek.nl willen bereiken, maar dan voor bedrijven. Kan je nagaan wat daar te besparen is qua geld voor het bedrijfsleven en uitstoot. Door inzage te geven (iets wat jij nu zelf moest uitvinden) kan je makkelijk tot besparing komen.

Wim Schermer zei

Dag Arnold,
Installateurs gaan met het vermogen van pompen en andere hulpapparatuur aan de veel te veilige kant zitten. Onder het motto 'dan klaagt de klant niet'.
Bij mij zitten er pompen in die 10x teveel vermogen hebben dan nodig.
De afgelopen 12 relatief zachte maanden heeft onze warmtepomp 6000 kWu verbruikt. Daarvan waren 2900 kWu voor de cirulatiepompen. Doodzonde.
Groeten,
Wim

Bram Smit zei

De discussie over windenergie heeft nog een onverwacht staartje.
Veel moleneigenaars laten hun goed werkende molen slopen om met meer subsidie een nieuwe te plaatsen.
Geld over de balk gooien heet zoiets.
Wie zei ook alweer : windmolens draaien op subsidie ?

Wim Schermer zei

Dag Bram,
Dit subsidiegedoe is inderdaad volkomen idioot. Zeker omdat wij als consumenten die rekening betalen. Van iedere kilowatt van 23 eurocent gaat 18 cent naar de overheid.
Diezelfde overheid maakt er nu echt een bende van.
Minister Kamp zegt dat het een toevallige samenloop van omstandigheden is. Onzin.
Aan de andere kant gaan er ook honderden miljoenen aan investeringssubsidies naar kolencentrales.
Ook gaan er tientallen miljoenen naar eigenaren van gascentrales die standby staan.
Groeten,
Wim

Anoniem zei

Beste meneer Schermer,

Erg leuk dat, na ons prettige telefoongesprek, u deze blog heeft geschreven. U heeft gelijk, er liggen op dit moment genoeg mogelijkheden voor de installatiebranche. Helaas hebben wij als Wilo nog niet de middelen om (alle) particulieren te bereiken met uw/onze boodschap. Wij zijn hier druk mee bezig. Als mensen zich er bewust van worden dat het financieel heel interessant is om te investeren in iets betaalbaars als een circulatiepomp (300 euro), komen PV-panelen waarschijnlijk op een tweede plaats te staan!

Vriendelijke groet,

De Wilo man (Ruben Boekel)

Mick zei

Ik heb de installatiebranche verlaten o.a. uit onvrede met mijn werk. Ik moest vaak keukengeisers op de begane grond vervangen door een combiketel op zolder.
Dat is voor de installateur de goedkoopste oplossing want dat houdt de rookgas/ verbrandingslucht-leiding
zo kort mogelijk. Maar leidt tot een enorme verspilling van gas en water. Doordat het warmwater naar twee verdiepingen lager moet voor bijvoorbeeld het wassen van je handen )-: