donderdag 16 april 2009

Vredestein positief

Vanmiddag om half twee ben ik in Enschede bij Vredestein. Doel is de mogelijkheden te bespreken een velomobielband te ontwikkelen. Een dergelijke band moet licht lopen, maximaal 42 mm breed zijn en een volledige slick zijn. Een anti-lek bescherming moet aanwezig zijn maar mag de lichte loop van de band niet te negatief beïnvloeden. Uiteraard moet de band ook veilig zijn. Er moet een goede balans zijn tussen grip en slipeigenschappen. Een zachte loopvlak compound geeft veel grip, maar heeft als bezwaar dat de band snel slijt. Veel grip, iets dat voor tweewielers een voorwaarde is, kan voor een velomobiel juist verkeerd uitpakken. Te snel insturen voor een bocht kan een velomobiel doen omslaan. Iets minder grip zou de velomobiel, vlak voor het omslaan, bij voorkeur over de voorwielen, laten slippen. Dit is een minder gevaarlijke situatie dan omslaan, zeker als dat op een moment gebeurt dat een lantaarnpaal of ander straatmeubilair in de weg staat. Kees van Malssen, onze voorzitter van de NVHPV, weet hier alles van. De achterband moet juist weer veel grip hebben om de fiets bij een slip weer snel in het rechte spoor te krijgen.

Diagonaal
Coen Bosch en Harry Peppelman, respectievelijk area sales manager en product manager van Vredestein Two Wheel Tires ontvangen mij hartelijk. We bespreken de mogelijkheden om een band specifiek voor velomobielen te ontwikkelen. We doen dit aan de hand een van een groot aantal banden die ik meegenomen heb. Vertrekpunt is de Avocet Fasgrip, een band die zoals bekend heel licht loopt, precies de goede diameter heeft en zeker 15.000 kilometer meegaat. De loopvlak compound is hard waarmee de lange levensduur is verklaard. De grip is evenwel te gering, voor mooiweer rijders als ik geen probleem, voor winterharde doorrijders zou dit beter moeten zijn.
Er passeren veel zaken de revue. Ook de vraag waarom onze fietsbanden nog steeds diagonaal worden geconstrueerd. Dit is misschien voor een gewone (lig)fiets goed, voor een velomobiel zeker niet. Bij een gewone (lig)fiets wordt de band redelijk gelijkmatig belast en krijgen de hieldraden, ook in bochten, geen extreme zijdelingse krachten te verwerken. Bij een velomobiel ontstaan wel sterke zijdelingse krachten waardoor de banden overmatig belast worden. Tom Hospes maakte dit afgelopen week mee toen de hieldraad van zijn Perfect Moiree afscheurde en een klapband ontstond. Bij Vredestein is dit natuurlijk bekend en niet alleen bij Vredestein. Bij automobielen worden de dwarskrachten opgevangen door .... radiaalbanden. Het is niet toevallig dat ik voor een radiaalband opteer, een Quest stuurt en gedraagt zich als een auto. De nieuwe band moet volgens het radiaal principe worden gemaakt. Dat wil zeggen dat de grote meerderheid van het karkas moet worden gevormd door draden die dwars op de rijrichting staan. Dit maakt de band sterker en veiliger. Een heel groot voordeel echter is dat de band lichter loopt. Dit is al heel lang bekend.

Radiaal
Paul Rinkowsky, een in 1915 geboren Duitse ingenieur, is niet alleen één van de pioniers op ligfiets gebied, maar ook en vooral bekend door zijn superlicht lopende fietsbanden. Rinkowsky maakte in de zeventiger jaren banden voor de Oost-Duitse wielerploeg die opvallend goed presteerden. In hoeverre dit aan de banden of aan doping lag, is de vraag. Vast staat dat Rinkowsky onder meer een aantal 20" banden heeft gemaakt die een rolweerstand hadden die maar 40 tot 50% was in vergelijking met elke andere fietsband. De Rinkowsky radiaal banden hadden een stalen versterking in het rubber gevulcaniseerd, mede waardoor de rolweerstand extreem laag werd. Er staat hier een document online waaruit deze extreem lage rolweerstand blijkt. Uiteraard zal in de praktijk deze extreem lage rolweerstand niet gehaald worden. Wat het effect van het gebruik van Rinkowski banden zou zijn is in Kreuzotter.de, nu niet meer online, te berekenen. Uitgaande van een fietser die 150 Watt trapt rij je in een Quest met brede slicks 39,3 km/u. Zou je dezelfde Quest uitrusten met Rinkowski banden, dan ga je met dezelfde 150 Watt maar liefst 45 km/u. De rolweerstand gaat van Cr 0,00640 naar Cr 0,00384 ofwel 40% lager.
Helaas is deze Oost-Duitse bandenpionier door beperkingen achter het IJzeren Gordijn, in 1986 overleden zonder dat zijn vele vindingen commercieel konden worden benut. Schwalbe is inmiddels begonnen met de productie van - smalle - radiaalbanden.

Terug naar Vredestein. Zien zij wat in mijn idee om een echte velomobiel band te ontwikkelen? Mijn beide gesprekspartners wel. Wel moet de marktpotentie worden bekeken, alleen Nederland is natuurlijk te klein. Met de uitbreiding van de productie van Quest en Mango, de start van de bouw van Questen in de VS en de mogelijkheid deze banden te gaan leveren aan niet-velomobielen als bijv. trikes, moet dit kunnen lukken.
Wij spreken af dat ik een stuk schrijf ter ondersteuning van de aanvraag. Hierin worden de argumenten genoemd en technische specificaties opgesteld. Ik zal een aantal banden leveren die als referentie zullen dienen. Vredestein gaat dit intern bespreken en uiterlijk in oktober zullen zij een besluit nemen. Bij groen licht wordt er een matrijs gemaakt en een eerste proefserie van 50 banden vervaardigd. Een mogelijk eerste productie run zal minimaal 1000 banden omvatten.
Bosch en Peppelman zien er wel brood in. Met die laatste woorden neem ik afscheid en rij met een goed gevoel naar huis.

Overleg met Vredestein over Quest band

Vandaag ga ik naar Enschede om met mensen van Vredestein te overleggen over een nieuw te ontwikkelen 20" band voor de Quest. Ik vind het jammer dat goede voorbanden voor de Quest feitelijk niet meer te koop zijn. Wat vind ik goede voorbanden voor de Quest? Allereerst de Avocet Fasgrip, maar ook de Primo Comet 1.75 is een comfortabele lichtlopende band. Helaas worden deze 42 mm brede banden niet meer gemaakt.
Er zijn meerdere merken met een 35 mm brede band. Deze banden hebben een klein luchtvolume, lopen als gevolg daarvan niet mooi licht en zijn ook niet erg comfortabel. Meerdere merken hebben daarboven wel een 47 mm of een 50 mm, maar die beperken de stuuruitslag in een Quest te veel.
Mijn doel is een slick band te laten ontwikkelen die 42 mm breed is, zeer dunne wangen en een relatief hard loopvlak heeft.
De Avocet Fasgrip gaat 15.000 km mee en is dus heel slijtvast. Dit is wel prettig, maar beperkt de grip bij nat weer.
Wordt vervolgd.